Wartość projektu: 2 200 705,00 zł
Nr umowy: KPOD.01.19-IP.04-0002/23
Czas trwania projektu: 01.09.2023 – 31.03.2025
Cel projektu
W ramach projektu realizowanego przez Instytut Zootechniki PIB w Balicach (ul. Krakowska 1) oraz w Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Zootechniki PIB w Pawłowicach (ul. Mielżyńskich 14), podjęto działania mające na celu rozbudowę i modernizację laboratoriów jakości produktów pochodzenia zwierzęcego i pasz dla stacji kontroli użytkowości rzeźnej trzody chlewnej (SKURTCh). Prace te obejmowały rozwój zaplecza badawczego, kluczowego dla przeprowadzania analiz w obszarze jakości produktów pochodzenia zwierzęcego i pasz, co jest istotnym elementem bezpieczeństwa żywnościowego w Polsce. Zakres modernizacji obejmował:
- zakup aparatury do analiz jakości mięsa i dobrostanu zwierząt. Zakupiona aparatura pozwoli na szczegółową analizę jakości mięsa, w tym takich parametrów jak: kwasowość mięsa – przenośne pH-metry do mięsa (firmy Hanna Instruments), tekstura – aparat TA.XT Plus 100C (firmy Stable Micro Systems) i barwa – spektofotometr CM-5 oraz przenośny kolorymetr CR-410 (firmy Minolta), zawartość tłuszczu śródmięśniowego (IMF) – analizator w bliskiej podczerwieni NIRS DS3 (firmy Foss), poziom stresu i stan zdrowia zwierząt na podstawie analizy krwi – analizatory biochemiczny BS230vet i hematologiczny BC5000vet (firmy Mindray) czy też monitoring szkodliwych gazów w pomieszczeniach hodowlanych – Drager X-am 8000 (firmy Drager). Dzięki zastosowaniu zakupionej aparatury, możliwe będzie lepsze zrozumienie zależności między dobrostanem zwierząt, a jakością mięsa, co odpowiada zmieniającym się wymaganiom rynku i konsumentów;
- zakup aparatury do analiz jakości pasz. Jednym z kluczowych celów jest stały monitoring jakości komponentów paszowych oraz identyfikacja niepożądanych substancji. Planowane zakupy obejmują zaawansowane systemy do oznaczania białka i azotu, włókna, tłuszczu oraz substancji lotnych – Kjeltec 9, Fibertec 8000, Soxtec 8000 i analizator w bliskiej podczerwieni NIRS DS3 (firmy Foss), co umożliwi dokładne badania wpływu pasz na jakość mięsa.
Modernizacja laboratorium umożliwi poszerzenie zakresu ocenianych parametrów, w tym cech związanych z jakością mięsa i tłuszczu oraz czynników wpływających na zdrowotność konsumentów. Ponadto pandemia COVID-19 uwidoczniła problemy związane z bezpieczeństwem żywnościowym, wskazując na potrzebę unowocześnienia sektora rolno-spożywczego. Kluczową rolę w tym procesie odgrywają innowacyjne metody badawcze oraz odpowiednia infrastruktura laboratoryjna. Planowana modernizacja ma na celu wsparcie krajowego sektora produkcji zwierzęcej przez wdrożenie nowoczesnych technologii badawczych, co wpłynie na poprawę innowacyjności, konkurencyjności oraz samowystarczalności tego sektora. Wzmocnienie infrastruktury badawczej umożliwi także skuteczniejszą współpracę z ośrodkami naukowymi oraz wdrażanie innowacyjnych rozwiązań do praktyki hodowlanej, co długofalowo wpłynie na rozwój gospodarki opartej na wiedzy.
Potencjał badawczy i długoterminowe korzyści wynikające z realizacji projektu pozwolą na:
- rozszerzoną kontrolę cech tucznych, rzeźnych, jakości mięsa i dobrostanu – analiza szerokiej palety cech jakościowych i dobrostanu, przekładająca się na podniesienie standardów bezpieczeństwa żywności i jakości produktów spożywczych oraz efektywność produkcji. Będzie służyła także monitorowaniu parametrów związanych z chorobami cywilizacyjnymi, co wpłynie na zdrowotność społeczeństwa i budowanie świadomości konsumentów;
- zapewnienie ochrony narodowego dziedzictwa hodowlanego, umożliwiając szybkie odtworzenie potencjału hodowlanego o wysokich parametrach po kryzysach wywołanych np. ASF, COVID-19 i innych;
- podniesienie konkurencyjności polskiej hodowli i wzmacnianie samowystarczalności żywnościowej kraju – wsparcie postępu biologicznego i wdrażanie wyników badań do praktyki i podnoszenie efektywności produkcji będzie przeciwdziałało ekspansji krajowych i zagranicznych firm komercyjnych (w tym hybrydowych).
Projekt jest w pełni zgodny z przepisami rozporządzenia ustanawiającego Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności (RRF), w szczególności z filarem III, dotyczącym inteligentnego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, opartego na badaniach naukowych i innowacjach oraz zasadą niewyrządzania znaczącej szkody środowisku. Wpisuje się również w komponent „A” KPO „Odporność i konkurencyjność gospodarki” oraz cel szczegółowy A2.4.1 „Inwestycje w rozbudowę potencjału badawczego”, poprzez modernizację infrastruktury badawczej Instytutu Zootechniki PIB oraz wyposażenie laboratoriów w zaawansowaną aparaturę.
Modernizacja laboratorium nie tylko poszerza możliwości analityczne i badawcze, ale także umożliwia opracowanie innowacyjnych rozwiązań dla sektora rolno-spożywczego, wspierając przy tym rozwój narodowego systemu innowacji. Dzięki nowoczesnym technologiom laboratoria zyskały zdolność do szybkiego reagowania na sytuacje kryzysowe, wspierania współpracy z partnerami naukowymi i biznesem oraz prowadzenia zaawansowanych badań w obszarze poprawy dobrostanu i zdrowotności zwierząt gospodarskich. Ponadto, zrealizowane szkolenia kadry w zakresie obsługi nowej aparatury, wpisują się w cel szczegółowy A3.1 „Kadry dla nowoczesnej gospodarki”, dostosowując kwalifikacje pracowników do wymogów „cyfrowej i zielonej transformacji”.
W dłuższej perspektywie realizacja projektu przyczyni się do zwiększenia efektywności produkcji rolno-spożywczej, wzrostu innowacyjności oraz odporności gospodarczej, społecznej i instytucjonalnej, zapewniając lepsze dostosowanie polskiego sektora rolnego do wyzwań współczesnego rynku i potrzeb konsumentów. Modernizacja laboratorium umożliwi realizację działań, które znacząco poprawią jakość produktów spożywczych i podniosą standardy zdrowotne. Realizacja projektu przyczyni się także do ochrony polskiego dziedzictwa hodowlanego oraz budowania silnej pozycji Polski w sektorze produkcji rolnej na arenie międzynarodowej, co stanowi istotny krok w kierunku modernizacji polskiego sektora rolnego.
