Numer umowy: 523409
Przyznana kwota: 48 950 zł
Czas realizacji: 15.12.2021 – 14.06.2023
Cel projektu
Przewiduje się, że już w 2040 roku, 35% zapotrzebowania na mięso będzie zapewnione przez produkcję in vitro, która ze względu na szereg cech, takich jak bezpieczeństwo mikrobiologiczne, przyjazność środowisku (głównie poprzez mniejsze zużycie wody i gruntów) oraz możliwość modyfikacji i wzbogacenia składu wytworzonego produktu. Może stanowić alternatywę dla konwencjonalnej produkcji mięsa. Odtworzenie trójwymiarowej struktury tkanki mięśniowej w warunkach in vitro jest możliwe dzięki wykorzystaniu potencjału mięśniowych komórek macierzystych – komórek satelitarnych – charakteryzujących się zdolnością do proliferacji, różnicowania się i samoodnawiania swojej populacji. W warunkach in vivo mikrośrodowisko komórek satelitarnych kształtowane jest głównie przez komórki tkanki łącznej – fibroblasty oraz śródmięśniowe adipocyty. Ponadto, obecność adipocytów jest kluczowa z punktu widzenia przemysłu mięsnego, wpływając na marmurkowatość, jakość i smakowitość produkowanego mięsa. Pierwsze próby otrzymania mięsa metodami in vitro podejmowano już w ubiegłym stuleciu, jednak dopiero w 2020 roku w Singapurze firma Eat Just wypuściła na rynek pierwszy produkt w postaci mięsa komórkowego – drobiowe „nuggetsy” produkowane in vitro, które spełniały wszystkie niezbędne wymogi bezpieczeństwa i jakości. Niedawno firmy Upside Foods i Good Meat otrzymały zgodę od Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) na rozpoczęcie produkcji mięsa komórkowego. Ponadto, stale wzrasta liczba firm/start-upów oraz kapitału inwestowanego w badania nad pozyskiwaniem mięsa in vitro. Jednak podstawową trudnością w ocenie potencjalnego sukcesu technologii mięsa komórkowego jest w dalszym ciągu niewystarczająca liczba badań w tym zakresie, dlatego istnieje potrzeba doskonalenia technik, zarówno na etapie laboratoryjnym jak i przemysłowym, oraz rozwiązania kilku kluczowych kwestii: znalezienie zamiennika surowicy pochodzenia zwierzęcego, które wydajnie stymulowałoby proces proliferacji komórek mięśniowych; rozwiązanie trudności w perfuzji wszystkich komórek tworzących zbitą masę; rozwiązanie kwestii prawnych dotyczących klasyfikacji mięsa komórkowego.
Rezultaty projektu
Celem projektu było wytworzenie biomasy komórek satelitarnych oraz mieszaniny komórek satelitarnych i pre-adipocytów, które pozwolą na analizę składu tak otrzymanych produktów. Badania wykazały znaczne różnice w całkowitej zawartości aminokwasów na korzyść mięsa mielonego, wyższe wartości dla magnezu i sodu w przypadku próbek komórkowych, w odróżnieniu do zawartości potasu i wapnia. Zauważono także w składzie komórkowym niższą zawartość witamin B2 oraz B5. Skład „mięsa komórkowego” wykazywał lepszy stosunek kwasów tłuszczowych nienasyconych do nasyconych w porównaniu do danych literaturowych opisujących skład mięsa mielonego. W opisywanych analizach jednorodny skład komórkowy nie wykazywał znaczących różnic w porównaniu z analizą mieszaniny komórek satelitarnych oraz preadipocytów poza zwartością wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (na korzyść dodatku preadipocytów). Nie wykryto ponadnormatywnej obecności wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA).