2 grudnia 2025 roku w sali konferencyjnej Hotelu HP Park w Olsztynie odbyła się konferencja naukowa pt. „Aktualne problemy owczarstwa ze szczególnym uwzględnieniem produkcji jagnięciny i gospodarki pastwiskowej”.
Konferencja została zorganizowana przez Zakład Hodowli Owiec i Kóz IZ PIB i zgromadziła ponad siedemdziesięciu uczestników.
W wydarzeniu uczestniczyli hodowcy owiec z różnych regionów kraju, przedstawiciele Polskiego Związku Owczarskiego oraz Regionalnych Związków Hodowli Owiec i Kóz, reprezentanci Zakładów Doświadczalnych i spółek IZ PIB w Kołbaczu i Kołudzie Wielkiej, przedstawiciele Ośrodków Doradztwa Rolniczego, a także pracownicy i studenci Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Konferencję otworzył Zastępca Dyrektora ds. Nauki Instytutu Zootechniki PIB, prof. dr hab. Sylwester Świątkiewicz, podkreślając znaczenie programu ochrony zasobów genetycznych we współczesnym owczarstwie , a także potrzebę dialogu między środowiskiem administracyjnym, naukowym i hodowlanym.
Jako pierwsza wystąpiła dr hab. Aldona Kawęcka, prof. IZ PIB, kierownik Zakładu Hodowli Owiec i Kóz Instytutu Zootechniki PIB w Balicach oraz koordynator ds. ochrony zasobów genetycznych owiec i kóz. Przedstawiła efekty dwudziestu lat realizacji krajowego programu ochrony ras rodzimych, omawiając kluczowe elementy pracy naukowej i administracyjnej związane z jego realizacją, a także przyszłe kierunki rozwoju programu.
Następnie wystąpili:
- Piotr Jastrzębowski, dyrektor biura Warmińsko-Mazurskiego Regionalnego Związku Hodowców Owiec i Kóz, który szczegółowo omówił stan hodowli owiec w województwie warmińsko-mazurskim. Zaprezentował aktualne dane oraz zidentyfikował kluczowe problemy i wyzwania, z jakimi mierzą się lokalni hodowcy.
- dr hab. Barbara Wróbel, prof. ITP-PIB, która przedstawiła korzyści płynące z racjonalnego i zrównoważonego wykorzystania użytków zielonych jako ekonomicznie efektywnej bazy paszowej dla owiec. Omówiła zmiany zachodzące w łąkach i pastwiskach w ciągu ostatnich dwudziestu lat oraz wskazała optymalne terminy i sposoby renowacji pastwisk.
- Jacek Chmielewski, przedstawiciel Departamentu Płatności Bezpośrednich MRiRW, który omówił perspektywy płatności do owiec i możliwości wsparcia owczarstwa w ramach WPR.
- prof. dr hab. Jan Miciński, kierownik Katedry Hodowli Owiec i Kóz Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, który przedstawił charakterystykę użytkowości owcy kamienieckiej na tle innych rodzimych ras, koncentrując się na efektywności produkcji jagnięciny oraz wysokiej jakości pozyskiwanego mięsa.
- Jolanta Wachowska, dyrektor RZHOiK Malbork, która omówiła zagadnienia związane z użytkowością i hodowlanym potencjałem owiec rasy pomorskiej. Zaprezentowała stan populacji na przestrzeni dwóch dekad oraz zwróciła uwagę na wyzwania, jakie stoją przed tą rasą. Poruszyła również zawsze aktualne zagadnienia związane z opłacalnością produkcji jagniąt rzeźnych, organizacją skupu i eksportu owiec.
- dr inż. Marta Pasternak-Chorosz, reprezentująca Zakład Hodowli Owiec i Kóz IZ PIB w Balicach, która przedstawiła szczegółową analizę problemu ataków wilków na stada ras rodzimych na podstawie zgłoszeń administracyjnych. Omówiła zarówno gospodarcze straty i zagrożenia, jak i metody ochrony stad. Wskazała również na narastający konflikt pomiędzy ekspansją człowieka na obszary dzikiej fauny a wzrostem populacji drapieżników oraz zwróciła uwagę na problem bezpańskich psów atakujących stada owiec.
Kolejnym punktem programu była wizyta w placówce Katedry Hodowli Owiec i Kóz UWM, pełniącej funkcje dydaktyczne i naukowe. Prof. dr hab. Jan Miciński wraz z pracownikami zaprezentowali stado, obejmujące liczne rasy owiec i kóz oraz alpaki. Podczas wizyty odbył się pokaz prawidłowej korekcji racic oraz prezentacja zbiorów obejmujących wyroby użytkowe i narzędzia, a także przykłady artystycznego wykorzystania wełny.
Po powrocie odbył się pokaz, który poprowadziła Barbara Niedziejko, hodowczyni owiec ras rodzimych z regionu warmińsko-mazurskiego – owcy kamienieckiej i białogłowej owcy mięsnej. Przedstawiła swoją drogę zawodową – od zakupu pierwszych zwierząt po osiągnięcie stabilności ekonomicznej – oraz zaprezentowała bogatą ofertę gospodarstwa, obejmującą produkty z mięsa owczego, zarówno surowe, jak i potrawy z baraniny oraz jagnięciny. Po prezentacji przewidziano degustację produktów.
Konferencję zwieńczyła ożywiona dyskusja, podczas której uczestnicy dzielili się swoimi spostrzeżeniami związanymi z hodowlą owiec.
