Wizyta hodowców z województwa opolskiego w gospodarstwie demonstracyjnym w Kujakowicach Górnych w ramach poddziałania 1.2. „Wsparcie dla projektów demonstracyjnych i działań informacyjnych” realizowanego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w zakresie „Nowoczesnych technologii chowu i hodowli bydła ras mięsnych”.
Cykl demonstracji realizowany jest w ramach poddziałania 1.2 „Wsparcie dla projektów demonstracyjnych i działań informacyjnych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w zakresie „Nowoczesnych technologii chowu i hodowli bydła ras mięsnych”. Projekt finansowany jest ze środków z działania „Współpraca”, prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Celem realizacji projektu jest utworzenie pokazowych gospodarstw demonstracyjnych, zajmujących się chowem i hodowlą bydła mięsnego objętego kontrolą użytkowości mięsnej oraz wprowadzenie i upowszechnienie nowoczesnych narzędzi i rozwiązań wspierających utrzymanie i użytkowanie zwierząt.
Tematem demonstracji w gospodarstwie Rafała Kolanusa (z Kujakowic Górnych blisko Kluczborka w województwie opolskim) była „Racjonalna gospodarka pastwiskami w aspekcie występowania okresowych suszy i niedoborów paszy”. Jest to kolejne zagadnienie obejmujące propozycję precyzyjnych rozwiązań dla gospodarstw zajmujących się chowem i hodowlą bydła mięsnego, w tym przypadku dotyczy ono narzędzi mających na celu optymalizację użytkowania i poprawę wydajności trwałych użytków zielonych na niewielkim areale. Wizyta w gospodarstwie specjalizującym się w chowie i hodowli bydła rasy limousine miała miejsce w dniu 29 maja 2023 roku. Gospodarstwo to, jest gospodarstwem rodzinnym, przejętym po rodzicach hodowcy i obejmuje 71 ha UR własnych, w tym 10 ha TUZ.
Fot. 1-2. Stada bydła rasy limousine na wydzielonych kwaterach odwiedzanego gospodarstwa
Właściciel utrzymuje się wyłącznie ze sprzedaży opasów oraz materiału hodowlanego. W stadzie znajdującym się pod oceną użytkowości mięsnej, prowadzoną przez Polski Związek Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego oraz Instytut Zootechniki, znajduje się obecnie ok. 110 zwierząt rasy limousine, w tym 40 krów matek charakteryzujących się bardzo dobrą kondycją oraz długowiecznością – w stadzie krowy matki w wieku 17 i 16 lat nadal użytkowane rozpłodowo. Zwierzęta przebywają w kompleksie solidnych, ceglanych zabudowań wolnostanowiskowych ze stałym dostępem do utwardzonych okólników i utrzymywane są na głębokiej ściółce. W oborze wydzielone są dwie izolatki. W żywieniu stosuje się podział na grupy technologiczne oraz uwzględnia zapotrzebowanie zwierząt zgodne z ich stanem fizjologicznym. Dawka pokarmowa oparta jest głównie o kiszonkę z całych roślin kukurydzy, sianokiszonkę z traw, siano łąkowe oraz słomę. Opasy otrzymują mieszankę pasz treściwych z premiksem oraz śrutą rzepakową, która uzupełnia niedobory z pasz objętościowych.
Fot. 3-4. Dyskusje o konserwacji pasz i zwiedzanie silosów
Pastwisko znajdujące się blisko zabudowań inwentarskich stanowi jedynie uzupełnienie podstawowej dawki pokarmowej. Korzystają z niego głównie krowy z cielętami, w okresie od maja do listopada, w godzinach od 8:00 do 18:00. Łąki na GO są intensywnie nawożone, podsiewane różnymi odmianami rajgrasu, a hodowca uzyskuje nawet 3-4 pokosy. W celu optymalizacji wykorzystania pastwisk dostępnych w gospodarstwie, w ramach demonstracji, omówiono działania zmierzające do maksymalnego zwiększenia plonowania dostępnych trwałych użytków zielonych. W tym celu w najbliższym czasie wprowadzona będzie ocena wydajności pastwisk, zostanie zainstalowany system elektrycznych, przenośnych wygrodzeń, umożliwiających łatwe i szybkie wydzielanie kwater na pastwisku.
W trakcie pierwszej wizyty (planowane są trzy w każdej grupie) udział wzięło liczne grono hodowców bydła mięsnego z terenu województwa opolskiego, którzy zapoznali się ze specyfiką hodowli bydła w gospodarstwie objętym projektem demonstracyjnym.
Uczestnicy szkolenia zwiedzając gospodarstwo hodowcy, zapoznali się z dobrze wyposażonym parkiem maszynowym, odwiedzili oborę, pastwiska i poznali infrastrukturę gospodarstwa. Właściciel przedstawił zasady żywienia bydła mięsnego oraz omówił metody opasy bydła. Poruszył szeroko aspekt rozrodu bydła mięsnego oraz przyjęty w stadzie system kojarzeń. Zwiedzając otaczające gospodarstwo pastwiska omówiono aspekt nie tylko wypasu kwaterowego, ale także metod bezpiecznego ich wygradzania. W dyskusjach przewijał się także temat zbliżającej się suszy, metod przeciwdziałania jej, wpływu na planowanie pastwisk i metod pojenia bydła podczas wypasu. Uczestnicy zapoznali się ze stosowanymi w gospodarstwie metodami konserwacji pasz, problemami z tym związanymi oraz planami na bieżący rok.
Fot. 5-6. Wykład z zakresu hodowli bydła mięsnego
W ramach demonstracji w Kujakowicach Dolnych, uczestnicy wysłuchali wykładu odnośnie chowu i hodowli bydła mięsnego, gdzie poruszano tematykę nie tylko genetyki, rozrodu, metod hodowlanych, dobrostanu, ale także zaprezentowano nowe innowacyjne rozwiązania stosowane w hodowli bydła mięsnego jak chipowanie, bolusy, detekcja zdrowotności, monitoring stresu termicznego, itp. Poruszono także ważny aspekt zasad bezpiecznej pracy z bydłem mięsnym. Prezentacje te wygłoszone zostały przez opiekuna naukowego gospodarstwa z ramienia Instytutu Zootechniki – dr. hab. Piotra Wójcika, prof. IZ PIB oraz opiekuna gospodarstwa z Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, z powiatu kluczborskiego – Magdaleny Jeziorny. Uczestnikom przedstawiono także informacje o przydatność innych ras bydła mięsnego niż były w gospodarstwie do produkcji wołowiny kulinarnej, podkreślając różnice pomiędzy rasami w aspekcie przyjętej technologii opasu, utrzymania i żywienia. Profesor Wójcik przedstawił również sprzęt niezbędny do realizacji demonstracji, w który wyposażone zostanie gospodarstwo w Kujakowicach Górnych. Spotkanie z hodowcami zakończyło się ciekawymi dyskusjami na temat opłacalności chowu bydła mięsnego.