Numer umowy: 0211/DIA/2019/48.
Termin realizacji projektu: 18.10.2019-17.10.2023
Wartość pomocy: 220 000 zł
Cel projektu:
Poznanie pochodzenia koni rasy konik polski bazujące na porównaniu zmienności materiału genetycznego pochodzącego od przedstawicieli koników polskich, od obecnie żyjących koni Przewalskiego oraz od materiału kopalnego.
Rezultaty:
- Opisano genetyczną strukturę rasy konik polski, analizując region hiperzmienny mitochondrialnego DNA i markery zlokalizowane na chromosomie Y. Przebadano 233 konie należące do wszystkich aktywnych linii żeńskich i 36 koni należących do wszystkich linii męskich. Mitochondrialne DNA wykazało obecność 47 polimorfizmów przypisując konie do 43 haplotypów. Większość linii matczynych była reprezentowana przez więcej niż jeden haplotyp, z wyjątkiem 5 linii, które były reprezentowane wyłącznie przez jeden haplotyp – unikalny dla danej linii żeńskiej. Analiza chromosomu Y przypisała konikom polskim haplotypy, które klastrowały się w większości z końmi zimnokrwistymi, ale także gorącokrwistymi i z kucem rasy Duelmener. Wyniki sugerują krzyżowanie się koników polskich przed zamknięciem ksiąg stadnych i podkreślają znaczenie dalszych badań dla zachowania tej rasy.
- Przebadano pochodzenie koników polskich i ich związek z tarpanem. Analiza 12 genomów należących do koników polskich, które zostały poddane sekwencjonowaniu WGS oraz genomów koni współczesnych i starożytnych dostępnych w bazach wykazała brak bezpośredniego związku z tarpanem, ale bliskie pokrewieństwo z prymitywnymi rasami koni.
- Przeanalizowano genetyczny skład populacji koni Przewalskiego pochodzących z rezerwatu Askania-Nova na Ukrainie. Badania obejmowały analizę zmienności mitochondrialnego DNA, polimorfizmu SNP obecnego na chromosomie Y i markerów umaszczenia. Analiza mitochondrialnego DNA pochodzącego od 23 koni wykazała obecność trzech haplotypów mitochondrialnego DNA, zbliżonych do konia domowego (Equus caballus), konia Przewalskiego (Equus przewalskii) oraz do wymarłych, starożytnych koni – Haringtonhippus. Wszystkie 13 samców miało genotyp chromosomu Y specyficzny dla koni Przewalskiego, a markery umaszczenia wskazywały na dzikie, prymitywne warianty.
- Określono także płeć 121 kopalnych próbek koni, wykorzystując sondy fluorescencyjne. Zidentyfikowano 79 ogierów i 42 klacze, a część z nich została opisana w pracy określającej udział klaczy i koni importowanych na prehistorycznych cmentarzach bałtyckich.